Onderhoud kapitaalgoederen

Nota kapitaalgoederen Openbaar Domein
In 2023 is de Nota kapitaalgoederen Openbare Ruimte 2024-2027 vastgesteld, met daarin een onderscheid tussen investeringen, groot onderhoud en klein onderhoud. De beheerplannen 2024-2027 vormen de basis van deze nota kapitaalgoederen. Deze beheerplannen zijn opgebouwd volgens de principes van asset management.

Concreet zijn in deze nota opgenomen: de kapitaalgoederen openbare ruimte voor zover in beheer bij de gemeente Nieuwegein. Het betreft de disciplines:

• Wegen
• Civiele kunstwerken
• Weg- en straatmeubilair
• Riolering en baggeren
• Openbaar groen
• Spelen en bewegen
• Verkeersregelinstallaties

Het onderdeel riolering wordt in deze actualisatie meegenomen in de vorm van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2024-2027 (GRP) . In het GRP bepalen wij de benodigde middelen, en deze vormen hiermee de basis voor de hoogte van de rioolheffing.

Voor openbare verlichting hebben we een uitzondering gemaakt. Het huidige beheer– en onderhoudscontract met de marktpartij loopt eind 2024 af. In 2024 wordt het beheer en onderhoud het periode 2025- 2029 aanbesteed. Ook is in 2024 een notitie opgesteld met scenario’s voor de exploitatie van de openbare verlichting 2025-2027. Dit is een eerste doorkijk met budget en wat er wordt verwacht (raadsinformatiebrief 2024-183 ).

De gemeente Nieuwegein heeft ook kapitaalgoederen die geen onderdeel uitmaken van deze nota kapitaalgoederen Openbaar Domein. Deze worden niet vanuit de gelden voor beheer en onderhoud van de openbare ruimte gefinancierd. Het betreft:

• Maatschappelijk vastgoed (verantwoordelijkheid afdeling Support)
• Parkeren (geregeld via parkeerexploitaties (PEX))
• Afval en grondstoffen (geregeld via Reinigingsdienst Midden Nederland (RMN))
• Tractie (vervanging van machines en auto’s is geregeld via het meerjarig investeringsplan)

Kapitaalgoederen Openbaar Domein

Kapitaalgoederen vormen de infrastructuur van de openbare ruimte (zoals wegen, groen, civiele kunstwerken (bijvoorbeeld: bruggen, tunnels), lichtmasten, verkeerslichten en speelvoorzieningen. Na aanleg vergt deze infrastructuur beheer en regelmatig onderhoud en dat kost geld. Het beheer en onderhoud van kapitaalgoederen is belangrijk omdat het publieke ruimte betreft en dus directe invloed heeft op de aantrekkelijkheid en veiligheid van het woon-, leef- en werkklimaat in de stad. De kapitaalgoederen vertegenwoordigen een substantieel deel van het gemeentekapitaal. Goed beheer en onderhoud van deze kapitaalgoederen is belangrijk. Zowel vanuit het oogpunt van de gebruikers als vanuit een financieel perspectief. Nieuwegein is inmiddels 53 jaar oud en is een mix van een ontwikkel- een beheergemeente. Deze mix maakt dat het beheer - en daarmee de uitstraling van de stad - een grotere invloed heeft gekregen op de identiteit van de Nieuwegein.

Financieel beheer onderhoud kapitaalgoederen
Met ingang van 2017 is op grond van het BBV een strikt onderscheid gemaakt tussen investeringen, groot onderhoud en regulier onderhoud. Waar voorheen grote investeringen nog uit een voorziening werden betaald en niet werden geactiveerd, is dit nu niet meer toegestaan. Investeringen worden geactiveerd en leiden tot kapitaallasten in de begroting.
Het reguliere (groot) onderhoud wordt betaald uit jaarlijkse exploitatiebudgetten. Indien de jaarlijkse (groot) onderhoudskosten per jaar sterk fluctueren, dan wordt hier een onderhoudsvoorziening voor getroffen met als doel het egaliseren van de kosten. Binnen het Openbaar Domein is er alleen voor onderhoud Civiele Kunstwerken nog een onderhoudsvoorziening aanwezig. Zie onderstaand onder het kopje "Onderhoudsvoorziening Civiele kunstwerken".

Voor een samenvatting van de opgave binnen de openbare ruimte voor de beheerperiode 2024-2027, uitgesplitst per beheerdomein, wordt verwezen naar hoofdstuk 4 van de Nota kapitaalgoederen Openbare Ruimte 2024-2027 . Er wordt stilgestaan bij de ambitie, algemene functie, arealen, huidige kwaliteit, geplande beheer- en onderhoudsmaatregelen en financiën in de periode 2024-2027.

Voor gedetailleerdere financiële overzichten wordt verwezen naar hoofdstuk 5 van de Nota kapitaalgoederen Openbare Ruimte 2024-2027 en de (bijlagen in de) afzonderlijke beheerplannen. Per beheerplan zijn detailoverzichten opgesteld met de benodigde vervangings- en levensduurverlengende investeringen.

Onderhoudsvoorziening Civiele Kunstwerken.
Groot onderhoud doet zich als gevolg van slijtage en veroudering pas na een langere periode van gebruik voor. Het gaat hier om ingrijpende maatregelen die in de levensduur van een civiel kunstwerk maar een beperkt aantal keer voorkomen. Onderstaande tabel toont de kosten voor het groot onderhoud aan de civiele kunstwerken. Het saldo van de onderhoudsvoorziening Civiele Kunstwerken was per 1-1-2024 bijna € 2 miljoen.

Kapitaalgoederen maatschappelijk vastgoed
In de Nota Kapitaalgoederen onderdeel gemeentelijk maatschappelijk vastgoed 2024 - 2027 is inzichtelijk gemaakt wat de kwaliteitsambities voor het maatschappelijk vastgoed zijn, welk beheer en onderhoud daarvoor moet worden uitgevoerd, en welke financiële middelen daarvoor nodig zijn.
Hierin zijn nog niet de plannen voor de verduurzamingsopgave van het gemeentelijk vastgoed opgenomen. Voor het Stadshuis, Gemeentewerf en theater DE KOM worden plannen ontwikkeld voor vergaande verduurzaming, de financiële effecten daarvan zijn nog niet verwerkt in deze begroting. Deze voorstellen worden separaat aan de raad voorgelegd.

* Van de 26 scholen zijn 7 schoolcomplexen en 3 vrijstaande schoolgebouwen eigendom van de gemeente. Bij de overige schoolgebouwen zijn de desbetreffende schoolbesturen juridisch eigenaar.

Vanuit de reguliere vastgoedexploitaties van het gemeentelijk vastgoed wordt ten behoeve van het onderhoud voor elk gebouw gedoteerd aan één van de 5 onderhoudsvoorzieningen:

De dotaties zijn gebaseerd op het Meerjarenonderhoudsplan (MJOP). Voor elk gebouw is een MJOP op basis van conditiemeting conform NEN2767 opgesteld. De jaarlijkse dotaties zijn het gemiddelde bedrag per jaar van de totale onderhoudskosten over 10 jaar van elk gebouw.
De vervangingsinvesteringen zijn opgenomen in het Meerjaren InvesteringsPlan (MIP) 2024.
In detail zijn deze opgenomen in hoofdstuk 4.7 Overzicht investeringen.

Financiële consequenties en vertaling naar de begroting
De onderhoudsvoorzieningen zijn gevormd om de kosten voor het groot (planmatig) technisch onderhoud van het vastgoed door de jaren heen te kunnen egaliseren. Voor elk gebouw is er een MJOP met een planhorizon van 10 jaar. Bij de berekening van de dotaties is met de niet-verrekenbare BTW en een gemiddelde (cumulatieve) prijsindex rekening gehouden. Alle geplande vervangingen met een investeringswaarde van meer dan € 25.000 zijn conform de voorschriften van het BBV geactiveerd in de jaarschijven van het MIP 2024 – 2027 en zitten niet in de onderhoudsvoorzieningen.

De MJOP’s en de geactiveerde vervangingen zijn geïntegreerd in het Beheerplan Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed 2024-2027, dat conform de Nota Kapitaalgoederen onderdeel gemeentelijke maatschappelijk vastgoed 2024-2027 elke 4 jaar geactualiseerd ter vaststelling aan de raad zal worden aangeboden.